Αν ο Descartes γεννιόταν δεύτερη φορά πιθανά να μην διάβαζε τα βιβλία του. Αν ο Descartes δεν είχε οικονομίες που του εξασφάλιζαν το ψωμί του πιθανά να ήταν δυστυχισμένος και να μην αποκτούσε υστεροφημία.
Επειδή όμως οι υπόλοιποι δεν είμαστε Descartes, κάτι έχουμε να πάρουμε διαβάζοντας το Λόγο του. Αρχικά θα μάθουμε ποιος ήταν. Και είναι πολύ ενδιαφέρουσα η προσωπικότητα του. Ακόμα, θα διαβάσουμε τους κανόνες της Μεθόδου που ακολούθησε στο έργο του. Εγώ από αυτούς συγκράτησα τον απίστευτο προγραμματισμό. Διαβάζουμε και τους κανόνες της προσωρινής ηθικής. Σ' αυτό το σημείο ταυτίζομαι αρκετά. Η Ηθική δεν ορίζεται κατά τη γνώμη μου παρά μόνο όταν κάποιος ολοκληρώσει τον σκοπό του. Μόνο τότε μπορεί να δει την Ηθική που πρέπει να υιοθετήσει. Βλέπετε τον κύκλο; Ο άνθρωπος, τελικά, για να μπορέσει να ολοκληρωθεί πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί. Το κλειδί κι η κλειδαριά ταυτίζονται. Γι' αυτό και είμαστε ατελείς, χωρίς σκοπό. Αυτό που με παραξενεύει είναι ότι ο Descartes ελπίζει σε μια οριστική Ηθική ύστερα από ένα ταξίδι γνώσεων το οποίο θεωρεί πεπερασμένο. Συμφωνώ απόλυτα μαζί του σχετικά με την προσαρμογή των επιθυμιών στις τυχαίες συνθήκες. Διότι χωρίς αυτήν την προσαρμογή κάποιος δεν ξεκινά καν το ταξίδι του, παρά βολοδέρνει άτακτα. Στη συνέχεια υποκλίνομαι στο θάρρος του Descartes να παρουσιάσει την Αλήθεια. Οι συλλογισμοί που τον οδηγούν στο dubito ergo sum αποτελούν μνημείο της ανθρώπινης σκέψης. Παρ' όλα αυτά θα διαφωνήσω ταπεινά με την πλειοψηφία των θεμελίων της φιλοσοφίας του. Δεν αμφιβάλλω ότι ο Descartes βρήκε την Αλήθεια. Απογοητεύομαι, όμως, που δεν την αναγνώρισε ως προσωπική, γιατί μόνο ως τέτοια μπορεί να θεωρηθεί ανάμεσα σε μια απειρία Αληθειών που ο καθένας μπορεί να βρει.
Επειδή όμως οι υπόλοιποι δεν είμαστε Descartes, κάτι έχουμε να πάρουμε διαβάζοντας το Λόγο του. Αρχικά θα μάθουμε ποιος ήταν. Και είναι πολύ ενδιαφέρουσα η προσωπικότητα του. Ακόμα, θα διαβάσουμε τους κανόνες της Μεθόδου που ακολούθησε στο έργο του. Εγώ από αυτούς συγκράτησα τον απίστευτο προγραμματισμό. Διαβάζουμε και τους κανόνες της προσωρινής ηθικής. Σ' αυτό το σημείο ταυτίζομαι αρκετά. Η Ηθική δεν ορίζεται κατά τη γνώμη μου παρά μόνο όταν κάποιος ολοκληρώσει τον σκοπό του. Μόνο τότε μπορεί να δει την Ηθική που πρέπει να υιοθετήσει. Βλέπετε τον κύκλο; Ο άνθρωπος, τελικά, για να μπορέσει να ολοκληρωθεί πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί. Το κλειδί κι η κλειδαριά ταυτίζονται. Γι' αυτό και είμαστε ατελείς, χωρίς σκοπό. Αυτό που με παραξενεύει είναι ότι ο Descartes ελπίζει σε μια οριστική Ηθική ύστερα από ένα ταξίδι γνώσεων το οποίο θεωρεί πεπερασμένο. Συμφωνώ απόλυτα μαζί του σχετικά με την προσαρμογή των επιθυμιών στις τυχαίες συνθήκες. Διότι χωρίς αυτήν την προσαρμογή κάποιος δεν ξεκινά καν το ταξίδι του, παρά βολοδέρνει άτακτα. Στη συνέχεια υποκλίνομαι στο θάρρος του Descartes να παρουσιάσει την Αλήθεια. Οι συλλογισμοί που τον οδηγούν στο dubito ergo sum αποτελούν μνημείο της ανθρώπινης σκέψης. Παρ' όλα αυτά θα διαφωνήσω ταπεινά με την πλειοψηφία των θεμελίων της φιλοσοφίας του. Δεν αμφιβάλλω ότι ο Descartes βρήκε την Αλήθεια. Απογοητεύομαι, όμως, που δεν την αναγνώρισε ως προσωπική, γιατί μόνο ως τέτοια μπορεί να θεωρηθεί ανάμεσα σε μια απειρία Αληθειών που ο καθένας μπορεί να βρει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου